فردریک لگلیز
خودنگارههایی از سایههایم
هنرمندان در طول تاریخ هنر سعی بر بازنمایی و شناساندن خود به مخاطبان آثارشان داشتهاند اما لزوما همیشه خود موضوع کارخویش نبودهاند. اولین نشانههای پیدایش تصویر هنرمند در اثرش و خلق خودنگارهها را میتوان در قرن پانزدهم میلادی و در مکتب رنسانس جستجو کرد. این خودنگارهها که امروز بخش مهمی از تاریخ هنر شناخته میشوند و همواره راهی برای شناخت هنرمند و نگاه او به خود و سوژهاش بودهاند، اکنون دریچههایی برای درک هویت و دغدغهها و ورود به دنیای شخصی او به شمار میروند. خودنگارهها بیشک بیانیههایی از زبان هنرمنداناند که به تصویر کشیده شدهاند و همگی در یک موضوع با یکدیگر مشترکاند: حساسیت وسواس گونه هنرمند در کشف هویت خویش و رابطه این هویت با آثارش.
در آثار فردریک لگلیز این حساسیت در دو شکل دیده میشود: یکی در نقاشیهایی از مدل زندهی زن و دیگری در خودنگارههای هنرمند. لگلیز اما هنرمندی است که در پاریس کمتر با خودنگارههایش شناخته شده است، چیزی که خود او آن را «سمت سایه»اش مینامد. این «سمت سایه» وجود هنرمند و داستان او در پشت پردهی آثارش است که با خوانش آن شاید بتوان به بخشی تاریک و ناشناختهای از دنیای هنرمند قدم گذاشت. اولین سری این خودنگارهها در سال ۲۰۰۱ و در حالی شکل گرفتند که لگلیز روبروی بوم سفیدی ایستاده بود تا اثر جدیدش را آغاز کند و سایهی سرش که بر روی بوم افتاده بود نظرش را جلب کرد. مواجهه دائم با حضورش روی بوم نقاشی اش او را ترغیب کرد تا مجموعهای با نام «خودنگارههایی از سایههایم» را شروع کند.
خودنگارههای فردریک لگلیز بیشتر به تمرکز بر روند کار او و در نقاشی از سوژههای زنان میپردازند و یادآور نگاهی است که هنرمند مرتب به سوژه و سپس به بوم میاندازد. در طی ۱۸ سال گذشته که هنرمند روی این مجموعه کار کرده، آن را به شیوه و تکنیکهای مختلفی خلق و ارائه کرده است. خودنگارههای لگلیز بر روی سطوح نامتعارفی از پرده حمام تا کتب هنرمندانی همچون رنوار (که خود نگاهی خاص به سوژهی زنان در آثارش داشته) همگی به ابزاری برای شناخت هنرمند، شیوهی فکری و نگاهی که به سوژههایش دارد تبدیل شدهاند.
چشمهایی که در خودنگارههای لگلیز مرتب تکرار میشوند درواقع Regard, Gaze یا همان نگاه خیرهای هستند که خبر از رابطه سوژه و هنرمند میدهند، لگلیز فقط به دنبال نمایش آنچه که میبیند نیست بلکه هدفش به تصویر کشیدن این نگاه، دیده شدن و دیدن است، رابطهای که لگلیز مخاطب خود را به آن دعوت میکند. «منِ» هنرمند و «نگاهِ» او در خودنگارههایش مانند الفبایی است برای درک بهتر هنرمند، دیگر آثارش و هر آنچه که الهام بخش او در خلق آثارش بودهاند.
این نمایشگاه به بررسی تعدادی از خودنگارههای هنرمند میپردازد که طی دو دهه اخیر بوجود آمدهاند و در کنار آن رونمایی از پورتفولیو Self-portraits of My Shadows که «رضوان پراجکتز» با همکاری هنرمند منتشر کرده است. این پورتفولیو مجموعهای است با تیراژ محدود که سعی بر نشان دادن تاکید هنرمند بر تکرار خویش در خودنگارههایش دارد. هر پورتفولیو شامل پنج چاپ با تکنیک «فوتو انتالیو» و یک نقاشی است. مجموعه پیش رو سعی دارد در حالی که که هنرمند را به مخاطب میشناساند، مسیر فکری و چگونگی خلق آثار او را نیز به اشتراک بگذارد.