14 فروردین 1388

"خودنگاره ها"
در مسیر رمزگشایی و خوانش اثری هنری، آگاهی از بستری که اثر در آن شکل گرفته است و نیز زمینه ای که هنرمند در آن زیسته امری ناگزیر به نظر می آید. اثرهنری معاصر، غالباً حاوی عناصری از ساختمان اجتماعی بستری است که در آن شکل می گیرد. در این میان سلف پرتره شکلی از اثر هنری است که بیش از هر شکل دیگری از اشکال هنر، بر این ارجاعات تاکید می ورزد. بنابر تجربه ی تاریخی سلف پرتره ها برآیندی از آگاهی هنرمند نسبت به «خویشتن» خویش و در مرتبه ای عام تر، میل به آگاهی در سطح اجتماع اند. از نیمه ی دهه ی 1370 تا به امروز اشتیاق هنرمندان ایرانی در به کار گیری این شکل خاص هنری رشد چشمگیری داشته است. گرچه گسترش رسانه های دیجیتال خود می تواند یکی از عوامل عملی این رشد روزافزون باشد اما با نگاهی تاریخی می توان تاثیر تحولات اجتماعی دهه ی اخیر ایران را عامل اصلی توجه هنرمندان به «خویشتن» دانست. «خودنگاره ها» مجموعه آثار هنرمندانی است که همگی با یاری رسانه ی عکاسی – چه به صورت مستقیم و چه با سودجستن از فرآیندهای پساعکاسانه- دست به ساخت اثر زده اند. گرچه پاره ای از آثار به نمایش در آمده در مجموعه ی حاضر، پیش از این هم ارائه شده اند اما نمایش این آثار در کنار هم، تاویل تازه ای را آشکار می سازد که مخاطب را در بازخوانی تاریخی عصر خود یاری می کند. در پایان باید یادآور شوم که متاسفانه شمار قابل توجهی از آثار تاثیر گذار دهه ی اخیر در مجموعه ی حاضر حضور ندارند و این امر ناشی از فضا و زمان اندک برای جمع آوری و ارائه ی آثار بود.
علی اتحاد